Operasyonun yapılış amacı
Köpeklerde sık karşılaşılan yabancı cisim olgularında yutulan cismin mideden çıkarılması amacıyla gastrotomi yapılır.
Genellikle kemik, plastik kapaklar, oyuncak parçaları, küçük top benzeri cisimler köpekler tarafından sıkça yutulur. Bu cisimlerin bir kısmı kusma ile dışarı atılabilir. Bazen de sindirim sistemine geçerek eğer tıkanmaya neden olmazlarsa dışkılama yolu ile dışarı atılırlar. Ancak kusma veya dışkı ile dışarı atılamayan büyük veya batıcı cisimler ya midede kalırlar veya barsaklara geçerek burada tıkanmaya sebep olurlar.
Yutulan cismin midede yarattığı irkilti nedeniyle gastritis (mide yangısı) gelişir. Bu nedenle de şiddetli kusmalar şekillenir. Bazı durumlarda cisim midenin çıkışında tıkanmaya neden olabilir. Hasta yemeğini reddetmez yer ancak kısa süre sonra tekrar çıkarır. Tıkanmanın söz konusu olduğu durumlarda dışkılama da yoktur. Zamanla kusmalar artar, iştahsızlık, vücut ısısında artış, halsizlik gibi genel durum bozukluklarına ait belirtiler belirgin hale gelir. Bunları takiben dehidrasyon şekillenmesi ile birlikte tam bir düşkünlük hali gözlenebilir.
Çoğunlukla batıcı olmayan ve tıkanmaya neden olmayan cisimler gastritis veya buna bağlı kusmalara neden olmadığı sürece tespit edilmeleri oldukça güçtür.
Midede yabancı cisim olgularında endoskopi ile yabancı cisimler çıkarılmaya çalışılabilir. Ancak tahriş edici veya batıcı cisimler geri alınırken bazen daha fazla hasar yaratabilirler. Bu nedenle bu tür olgularda operasyon ile yabancı cismi almak tercih edilen yöntem olmalıdır.
Operasyon öncesi dikkat edilmesi gerekenler
Köpeğinizi bir şey yutarken gördüyseniz vakit kaybetmeden veterinere gitmelisiniz. Eğer yuttuğu şey küçük ve batıcı nitelikde değilse hemen kusturmayı deneyebilirsiniz. Bunun için soda veya tuz kullanılabilir. Ancak büyük veya batıcı karakterdeki cisimlerde kesinlikle kusturmayı denemeyiniz.
Röntgen ile yutulan cisim tespit edilmiş ise ve yutulan cismin ne olduğu tam olarak biliniyorsa ve boyut olarak mide ve bağırsaklardan geçebilecek bir büyüklükte ise 12-24 saat (hasta yemeğini yiyiyor, genel durumu bozulmuyor ve kusmuyorsa) beklenilebilir. Bazı vakalarda 8 gün sonra bile yutulan cisimlerin kusma yolu ile atıldığı gözlenmiştir. Ancak bu süre içinde hasta sürekli gözlenmeli ve kusma gibi bir tıkanma belirtisi görüldüğü anda vakit kaybetmeden operasyon yapılmalıdır.
Yutulan cisim iğne gibi batıcı bir cisimse yine vakit kaybedilmeden operasyon yapılmalıdır.
Eğer köpeğinizin herhangi bir ilaç allerjisi varsa bunu hekiminize mutlaka belirtiniz.
Operasyon tekniği
Operasyon için sakinleştirici uygulanan köpeğin hazırlık odasında sterilizasyon işlemleri yapılır. Bu amaçla öncelikle karın bölgesindeki kıllar traş edilerek uzaklaştırılır, daha sonra lokal olarak antiseptik bir solüsyon ile bölgenin dezenfeksiyonu sağlanır. Bu işlemlerden sonra operasyon odasına alınan köpeğe hekimin tercih ettiği anestezi şekli uygulanır. Daha sonra bölge steril örtü ile sınırlanarak cerrahi müdahaleye hazır hale getirilir.
Operasyon için en uygun bölge linea alba adı verilen orta karın çizgisidir. Bu hat damarlaşma açısından zayıf olduğundan ensizyon hattında kanama olasılığı çok düşük olacağı gibi bu bölgeden mideye ulaşmak daha kolaydır.
Mide üzerinde damarsız bir bölge seçilerek cismin çıkabileceği büyüklükte bir kesit yapılır. Cisim alındıktan sonra mide ve karın boşluğu dikilerek kapatılır.
Operasyon sonrası dikkat edilmesi gerekenler
Operasyondan sonra yapılan antibiyotik uygulaması hekimin önerdiği süre ve dozda uygulanmalı, köpeğin yarayı yalayarak tahrişini ve dikişlere zarar vermesini önlemek amacı ile mutlaka yakalık takılmalıdır.
Operasyondan sonra en az 48 saat sıvı veya katı hiç bir yiyecek verilmemeli ve bu sürede hasta serum ile desteklenmelidir. Daha sonra 3-5 gün süreyle sulu gıdalar ile beslenir ve bu sürenin sonunda normal diyete geçilir.
Operasyon sonrasında çeşitli nedenlerle dikişlerin zarar görmesi olasılığı göz önünde bulundurulmalı ve risk oluşturabilecek atlama zıplama gibi ani hareketler engellenmelidir.
Ayrıca çok fazla havlama özelliği olan köpekler bir kaç gün çevrelerini göremeyecekleri bir yerde tutulmalıdırlar.
Tam iyileşme yaklaşık 10-12 gün içerisinde tamamlanır ve dikişler alınabilir.
Bu dönemde bölgede olası bir ödeme bağlı şişkinlik, kızarıklık, iltihap vb. bir durum söz konusu olduğunda vakit geçirmeden hekiminize danışmalısınız.
Operasyon sonrası oluşabilecek komplikasyonlar
Operasyon sırasında gerekli sterilizasyona, uygun malzeme kullanımına ve operasyon sonrasında düzenli antibiyotik uygulamasına ve serum tedavisine dikkat edildiği sürece oluşabilecek komplikasyonlar yok denilecek kadar azdır.
Ancak operasyon sonrasında aşırı ve uygunsuz egzersizlerden kaçınılmalı ve dikişler korunmalıdır. Dikişleri köpeğin dişleri ile açma riski olduğu unutulmamalı, mutlaka ve mutlaka yakalık kullanılmalı ve hiç bir şekilde çıkarılmamalıdır. Aksi halde eventrasyon (dikişlerin açılması ve iç organların dışarı çıkması) şekillenebilir.
KAYNAK: Juen Veteriner Polikliniği
Views: 122